Wykrycie wady wzroku u małego dziecka nie jest proste. Zwłaszcza metodami domowymi. Maluchy nie skarżą się na swój wzrok, gdyż z ewentualnymi wadami żyją od urodzenia i są one dla nich czymś naturalnym. Tymczasem ostrość widzenia ma duże znaczenie w prawidłowym rozwoju dziecka, świat widziany wyraźnie jest ciekawszy, bardziej interesujący i wart szczegółowego poznania. Na szczęście lekarze znają sposoby na wykrycie wad wzroku nawet u niemowlaków.

Pierwsze badanie wzroku

Pierwsze przesiewowe badanie wzroku wykonywane jest jeszcze w szpitalu, krótko po narodzinach dziecka. Jeżeli noworodek nie jest wcześniakiem, neonatolog sprawdza reakcję jego źrenic na światło (powinny się zwężać i rozszerzać) oraz kontroluje ruchy gałek ocznych (kontrola mięśni okołoruchowych). Dzieci urodzone przedwcześnie (czyli przed 36. tygodniem ciąży) oraz te ze zbyt niską masą urodzeniową (poniżej 2000 g) przechodzą bardziej szczegółowe badania wzroku, głównie pod kątem wystąpienia retinopatii. Kontrole przeprowadza się mniej więcej co dwa-cztery tygodnie, lekarz bada przedni odcinek dna oka, a zwłaszcza granicę pomiędzy obszarem unaczynionym, a nieunaczynionym. Badanie przeprowadza się za pomocą oftalmoskopu, a czasem także aparatu ultrasonograficznego. Rodzice wcześniaków zawsze są informowani, że ich dzieci w przyszłości mogą być szczególnie narażone na powstawanie wad wzroku, w związku z czym konieczne będą regularne kontrole okulistyczne.

Kiedy kolejne badania?

Pierwsze, przesiewowe badanie okulistyczne w szpitalu położniczym jest niestety jednocześnie ostatnim obowiązkowym (w pierwszych dwóch latach życia dziecka). Od tego momentu wszystko zależy od rodziców. To oni, codziennie obserwując dziecko, mają szansę zauważyć ewentualne nieprawidłowości mogące świadczyć o jakiejś wadzie wzroku. Pierwszym wyraźnym sygnałem jest brak fiksacji wzroku u niemowlęcia. Już kilkutygodniowe maleństwo zaczyna skupiać wzrok na konkretnych przedmiotach czy nachylających się nad nim twarzach, wkrótce potem zaczyna także wodzić wzrokiem za poruszającymi się zabawkami. Jeżeli rodzice zauważą, że dziecko nie jest w stanie skupić wzroku w jednym miejscu, a jego oczy błądzą w różnych kierunkach, koniecznie powinni poinformować o tym pediatrę.

Częstą nieprawidłowością u niemowląt jest uciekające oczko. Mniej więcej do trzeciego miesiąca życia nie powinno to niepokoić, gdyż wada ma podłoże fizjologiczne i ustępuje samoistnie. Jednak zezujące oczko w późniejszym wieku (powyżej 12. tygodnia życia) warto pokazać specjaliście. Korekcja zeza u tak małych dzieci polega zazwyczaj na przysłonięciu zdrowego oka w celu pobudzenia do pracy oka chorego. Jedynie w wyjątkowych sytuacjach konieczny jest zabieg chirurgiczny. Warto pamiętać, że zez nieleczony lub leczony zbyt późno może spowodować nieodwracalny uszczerbek w polu widzenia dziecka, a nawet jednooczną ślepotę.

Wykrycie wady wzroku u małego dziecka nie jest proste. Zwłaszcza metodami domowymi. Maluchy nie skarżą się na swój wzrok, gdyż z ewentualnymi wadami żyją od urodzenia i są one dla nich czymś naturalnym. Tymczasem ostrość widzenia ma duże znaczenie w prawidłowym rozwoju dziecka, świat widziany wyraźnie jest ciekawszy, bardziej interesujący i wart szczegółowego poznania. Na szczęście lekarze znają sposoby na wykrycie wad wzroku nawet u niemowlaków.

Pierwsze badanie wzroku

Pierwsze przesiewowe badanie wzroku wykonywane jest jeszcze w szpitalu, krótko po narodzinach dziecka. Jeżeli noworodek nie jest wcześniakiem, neonatolog sprawdza reakcję jego źrenic na światło (powinny się zwężać i rozszerzać) oraz kontroluje ruchy gałek ocznych (kontrola mięśni okołoruchowych). Dzieci urodzone przedwcześnie (czyli przed 36. tygodniem ciąży) oraz te ze zbyt niską masą urodzeniową (poniżej 2000 g) przechodzą bardziej szczegółowe badania wzroku, głównie pod kątem wystąpienia retinopatii. Kontrole przeprowadza się mniej więcej co dwa-cztery tygodnie, lekarz bada przedni odcinek dna oka, a zwłaszcza granicę pomiędzy obszarem unaczynionym, a nieunaczynionym. Badanie przeprowadza się za pomocą oftalmoskopu, a czasem także aparatu ultrasonograficznego. Rodzice wcześniaków zawsze są informowani, że ich dzieci w przyszłości mogą być szczególnie narażone na powstawanie wad wzroku, w związku z czym konieczne będą regularne kontrole okulistyczne.

Kiedy kolejne badania?

Pierwsze, przesiewowe badanie okulistyczne w szpitalu położniczym jest niestety jednocześnie ostatnim obowiązkowym (w pierwszych dwóch latach życia dziecka). Od tego momentu wszystko zależy od rodziców. To oni, codziennie obserwując dziecko, mają szansę zauważyć ewentualne nieprawidłowości mogące świadczyć o jakiejś wadzie wzroku. Pierwszym wyraźnym sygnałem jest brak fiksacji wzroku u niemowlęcia. Już kilkutygodniowe maleństwo zaczyna skupiać wzrok na konkretnych przedmiotach czy nachylających się nad nim twarzach, wkrótce potem zaczyna także wodzić wzrokiem za poruszającymi się zabawkami. Jeżeli rodzice zauważą, że dziecko nie jest w stanie skupić wzroku w jednym miejscu, a jego oczy błądzą w różnych kierunkach, koniecznie powinni poinformować o tym pediatrę.

Częstą nieprawidłowością u niemowląt jest uciekające oczko. Mniej więcej do trzeciego miesiąca życia nie powinno to niepokoić, gdyż wada ma podłoże fizjologiczne i ustępuje samoistnie. Jednak zezujące oczko w późniejszym wieku (powyżej 12. tygodnia życia) warto pokazać specjaliście. Korekcja zeza u tak małych dzieci polega zazwyczaj na przysłonięciu zdrowego oka w celu pobudzenia do pracy oka chorego. Jedynie w wyjątkowych sytuacjach konieczny jest zabieg chirurgiczny. Warto pamiętać, że zez nieleczony lub leczony zbyt późno może spowodować nieodwracalny uszczerbek w polu widzenia dziecka, a nawet jednooczną ślepotę.